Een aantal jaren geleden hebben NS Stations, ProRail en Bureau Spoorbouwmeester ‘De Collectie’ samengesteld. De Collectiestations zijn de vijftig meest bijzondere en kenmerkende stations van het actuele spoorwegennet en nemen elk een belangrijke rol in de geschiedenis en de toekomst van het Nederlandse spoor in. Door het bewaken en herstellen van de unieke kwaliteiten van dit stationserfgoed, blijven stations bijzondere en aansprekende plekken.

Station Amsterdam Centraal is een rijksmonument en het op één na grootste station van Nederland. De uitdaging is om hier het juiste evenwicht tussen te vinden. Het aantal dagelijkse reizigers is al gegroeid van het oorspronkelijke grofweg 15.000 tot 180.000 en zal naar verwachting in de komende tien jaar toenemen tot 300.000. Door de jaren heen is het station uitgegroeid van een interstedelijk tot een internationaal vervoersknooppunt. De begane grond is onderdeel geworden van het stedelijk weefsel, waardoor het station en de stad met elkaar zijn verweven.

TAK architecten heeft voor Amsterdam Centraal een cultuurhistorisch onderzoek en waardestelling geschreven. Het rapport is opgebouwd uit twee delen. Beide delen zijn chronologisch onderverdeeld in vijf sleutelmomenten, die een keerpunt in de ontwikkeling en het gebruik van het station markeren.
In het eerste deel wordt de bredere historische en stedenbouwkundige context beschreven, waar de bouw en verbouwingen van het station aan worden gekoppeld. Doorgaans zijn de (sociaal) economische en stedenbouwkundige ontwikkeling van de stad en de ontwikkeling van het spoorwegbedrijf externe aanleidingen geweest voor aanpassingen aan het station.
In het tweede deel wordt ingezoomd op het gebouw. Aan de hand van de (gewenste) veranderingen in het gebruik van het station worden structurele en bouwkundige wijzigingen aan het stationscomplex omschreven. Hieruit volgen aanbevelingen en ontwerpthema’s voor de huidige en toekomstige ontwikkelingen.
Wij zijn erg trots op het eindresultaat en dit mooie initiatief van NS Stations, ProRail en Bureau Spoorbouwmeester.