Komend weekend is het zover! Zaterdag 9 en zondag 10 september is het weer de Open Monumentendag, met dit jaar als thema 'Levend erfgoed'. Duizenden prachtige monumenten in heel Nederland zijn dan gratis toegankelijk. Ter inspiratie tonen we hier enkele deelnemende rijks-, dan wel gemeentelijke monumenten waar TAK architecten haar bijdrage aan heeft mogen leveren, allen een bezoekje waard!

01 Stadhuis Leiden (rijksmonument)
Renovatie van de klokkentoren en restauratie van de voorgevel aan de Breestraat, welke bekend staat als de langste renaissancegevel van Nederland. We streefden naar herstel van de architectonische eenheid, met aandacht voor de historische gelaagdheid. De vakkundige uitvoering - o.a. door middel van laserreiniging - heeft geleid tot een prachtige voorgevel, die weer de eenheid uit 1939 uitstraalt.

02 Keenesluis Standdaarbuiten (gemeentelijk monument)
De unieke, zwaar verwaarloosde Keenesluis is onder de begroeiing vandaan gehaald en gerestaureerd. Bij deze uitdagende restauratie hebben we diverse bouw- en gebruikssporen weer in zicht gebracht. De constructie van een scheprad in een sluis is verder nooit in Nederland toegepast en mogelijk nooit in de gehele wereld. De restauratie van de Keenesluis is in 2022 bekroond met de 3e prijs door de Stichting Historische Sluizen en Stuwen Nederland (HSSN).

03 Verdedigingswerken Hellevoetsluis (rijksmonument)
Restauratieplan voor Bastion Haerlem (Front I+II) met een herinrichtingsplan voor de Bomvrije Kazerne Haerlem. In grote lijnen zijn de vestingwerken van Hellevoetsluis nog steeds zichtbaar zoals ze in 1705 zijn aangelegd. TAK architecten was verantwoordelijk voor de restauratie van diverse onderdelen van Front I en II, waaronder de vestingmuren, Bomvrije Kazerne Haerlem, het kruit- en projectielenmagazijn, het torpedostation en de objecten van de kustbatterij.

04 Gemaal De Antagonist Leidschendam (rijksmonument)
Herstellen van de bouwkundige kwaliteit van het gemaal, het reconstrueren van het originele zadeldak van het ketelhuis en het aanpassen en vernieuwen van het interieur. Het gemaal is opgetrokken in een voor die tijd gebruikelijke neorenaissancestijl. Na de noodzakelijke restauratie en de verbouwing doet het gemaal nu dienst als museum.

05 Museumpark Orientalis en Cenakelkerk Heilig Landstichting (rijksmonument)
Voor Museumpark Orientalis, een replica van het 'Heilig Land', is groot onderhoud uitgevoerd aan de diverse objecten welke iets vertellen over het bijbels verhaal van Jesus.

Bij de restauratie van de Cenakelkerk, welke een unieke mix is van oosterse en westerse bouwstijlen die samen een prachtig totaalkunstwerk vormen, waren de belangrijkste items de beschadigingen in de koepel, dilemma's ten aanzien van de schilderingen in het interieur en het kleuronderzoek aan de buitengevels dat uitwees dat het stucwerk oorspronkelijk niet wit maar okerkleurig was; het exterieur wijzigde sterk door de ingreep.

Vorige week heeft onze fotografe Norma van der Horst een bijzonder gebouw voor ons vastgelegd.

Rijksmonumentaal gebouw no. 54 werd door de Duitse bezetter in 1941 gebouwd als onderdeel van het militaire terrein Groot Heidekamp, Fliegerhorst Deelen. Om de vijand zand in de ogen te strooien moest het lijken op een onschuldig boerendorp in een bosachtige omgeving met bakstenen gebouwen en karakteristieke wolfsdaken. De halve meter dikke buitenwanden, de decentraal geplaatste voordeur, betonnen zoldervloer en zware stalen luiken moesten de soldaten bescherming bieden tegen scherfinslag.

In 1984, tegen het einde van de Koude Oorlog, bouwde de Koninklijke Luchtmacht een aanbouw, welke diende als uitvalsbasis voor het radioverkeer van vliegveld Deelen bij een dreigende aanval. Om de apparatuur te beschermen tegen elektromagnetische pulsen werden de wanden en het plafond met koper bekleed en plaatsten ze zwevende vloerpanelen met een laagje zink.

Sinds 2022 doet het gebouw dienst als opleidingscentrum voor de Defensie Bewakings- en Beveiligingsorganisatie. TAK architecten heeft van het Rijksvastgoedbedrijf de opdracht gekregen om het gebouw te renoveren en te verduurzamen. Binnenkort tonen we het resultaat hiervan op deze website!

Terugkijkend op het afgelopen jaar kunnen we met trots zeggen dat wij staan voor onze kwaliteit van het werk en de professionaliteit en kunde van onze medewerkers.

Waar er dit jaar helaas een aantal vertrouwde gezichten zijn gegaan, zijn er ook een aantal nieuwe voor terug gekomen. Wij hebben dan ook alle vertrouwen in het nieuwe jaar en kunnen ons richten op weer een reeks aan prachtige projecten!

Namens het gehele team van TAK architecten wensen wij u fijne feestdagen en een gezond, veilig en inspirerend 2023!

Ben jij een ervaren architect met liefde voor erfgoed? Wij zijn op zoek naar architecten voor onze vestiging in Delft en in Arnhem!

Vanwege onze groeiende orderportefeuille zijn we op zoek naar een ambitieuze architect, die ons team wil versterken. Ben jij iemand die gemotiveerd is en wil je daarnaast alles uit de kan halen voor het beste resultaat? Ben je gedreven en heb je passie voor erfgoed? Dan zijn we op zoek naar jou!

Bekijk onze vacature op de website en reageer! Wij kijken er naar uit om je te ontmoeten!

Wat is er zo bijzonder aan het Groninger Hoofdstation, zijn rangeerterrein en deze specifieke plek in de stad?

De Vrienden van de Stad Groningen organiseerde gisteravond, 2 november 2022, een lezing over het uit 1896 daterende station van Groningen. In 2013 deed TAK architecten een cultuurhistorisch onderzoek met waardestelling in opdracht van de NS en ProRail. De resultaten van dit onderzoek deelde Stefanie Weser gisteren vol passie in de lezing, die is terug te zien via deze link.

TAK architecten heeft een lange geschiedenis met het Groninger Hoofdstation. Zo was Kees Tak in de jaren '90 al betrokken bij de restauratie van de publieke delen van het Hoofdstation. Hij slaagde erin het bijzondere papier-maché plafond van de stationshal te restaureren. Voor die tijd werd het plafond als niet-herstelbaar beschouwd.

Foto door Normafotografia

De restauratie van de Keenesluis is bekroond met de 3e prijs door de Stichting Historische Sluizen en Stuwen Nederland! De aanleiding voor de restauratie was een ingestort krooshek, en van het één kwam het ander. In opdracht van Waterschap Brabantse Delta heeft TAK architecten samen met aannemer Oome Raamsdonk B.V. en Smederij Frits Kramer de Keenesluis onder de begroeiing vandaan gehaald en gerestaureerd: je kunt nu weer duidelijk zien dat deze sluis een bewogen geschiedenis heeft.

De Keenesluis uit 1769 werd in 1892 omgebouwd tot schepradstoomgemaal met een versmalde passage voor de schepen. Sinds het plaatsen van een betonnen dam in de jaren 70 is de sluis niet meer doorvaarbaar. Bij de restauratie hebben we diverse bouw- en gebruikssporen in zicht gebracht, zoals de fundering van het stoomhuis, de steunpunten van het scheprad, de gecompartimenteerde compostput voor het kroos, de bok voor de kaapstander en één van de sluisdeuren. Het opnieuw opmetselen van de gekromde en scheve sluismuren met hergebruik van baksteen en natuursteen is prachtig uitgevoerd door de metselaars van Oome. Een bezoekje waard!

Wie kent het High Line Park in New York niet? Sinds enkele maanden werken we met de Urbanisten en BureauVanEig mee aan een vergelijkbaar project, namelijk het nieuwe Hofbogenpark op het viaduct van de voormalige Hofpleinlijn in Rotterdam. Op de plek waar vanaf 1908 de eerste elektrische spoorlijn van Nederland liep, komt een uniek park, ruimte biedend aan mensen en een grote diversiteit aan planten en diersoorten.

Onze bijdrage is, in vergelijking met de omvang en complexiteit van het gehele project, enigszins beperkt te noemen. We ontwerpen enkel de nieuwe balustrade van het onderhoudspad die de grens markeert tussen het rijksmonumentale viaduct en het nieuwe dakpark. Toch is de zichtbaarheid van dit onderdeel niet gering. Ons ontwerp zal aan weerszijden van het viaduct, over een lengte van bijna twee kilometer, het beeld van het getransformeerde viaduct bepalen.

Het filmpje van de gemeente Rotterdam geeft een goede impressie van het toekomstige park. Binnenkort komen we met een nieuw bericht waarin we tonen hoe de rand van het park eruit zal komen te zien.

Lijkt het je leuk om in de erfgoedsector te werken? We zijn op zoek naar nieuwe collega's! In Delft: een handige modelleur/tekenaar. In Arnhem: een enthousiaste directie assistent. In Delft of Arnhem: een projectleider met liefde voor erfgoed.

Bekijk de vacatures op onze website en reageer (of deel ze met je netwerk). Bedankt!

Bekijk hier aflevering één over de herbestemming van het rijksmonumentale pand Weeshuiswal 4 in Buren. De Koninklijke Marechaussee krijgt in deze voormalige koetshuis/boerenschuur uit ca. 1850 en in de aangebouwde gymzaal uit 1975 een plek om hun materiële in immateriële erfgoed te bewaren, te beleven en met elkaar te delen.

In opdracht van de eigenaar, Stichting van Houten, werkt TAK aan de planvorming voor de verbouwing en restauratie van het pand. Onze bouwhistorische verkenning en architectuur analyse vormen het uitgangspunt voor de transformatie en de inpassing van de nodige constructieve en bouwfysische verbeteringen.

In deze eerste video wordt de ambitie van de herbestemming toegelicht met beelden van hoe het nu is, en impressies van hoe het kan worden. Veel kijkplezier! (Video: Thijmen Boet van Refined Media en TAK architecten)

Waterschap Brabantse Delta heeft eind 2021 de renovatie van poldergemalen Moerdijk en Niervaert afgerond. De renovaties zijn door de Nederlandse Gemalen Stichting gewaardeerd met de Gemalenpluim!

TAK heeft aan de renovaties bijgedragen door te adviseren over aanpassingen en herstelwerkzaamheden aan het gemaalgebouw. Hierbij lag de nadruk op behoud van de architectonische en cultuurhistorische waardes.

Naast de bedrijfszekerheid van de gemaalinstallaties is veel aandacht besteed aan de ‘jas’ van de installaties: het gemaalgebouw zelf. Bij gemaal Moerdijk zijn in de binnenruimte aanpassingen gedaan om het gemaalgebouw toegankelijker te maken voor publiek en de werking van het gemaal zichtbaar te maken. Gemaal Niervaert is gemoderniseerd met respect voor de bestaande architectonische beeldkenmerken van het gemaalgebouw.

We zijn op zoek naar een projectleider met een groot hart voor erfgoed!

Is deze baan écht iets voor jou, of voor iemand uit je netwerk?

Bekijk de vacature op onze website en bel gerust voor een eerste kennismaking.

Doorsturen / delen stellen we op prijs

2021 stond voor ons in het teken van ‘nieuw’. De gevel van stadhuis Leiden is weer als nieuw, raadhuis Heerde heeft een moderne nieuwe raadzaal gekregen, en 9 bruggen van Amsterdam krijgen een nieuwe constructie onder hun vertrouwde oude jas.

Verder zijn er veel leuke nieuwe collega’s bijgekomen, werken we met nieuwe digitale teken- en presentatietechnieken en nemen we veel interessante nieuwe projecten mee naar 2022. Maar eerst, wensen we al onze relaties een gezellige kerst en een fijne jaarwisseling. Tot in het nieuwe jaar!

Het stille moment voor de renovatie begint, terwijl een gebouw al vrij gemaakt is van voorzetwanden, systeemplafonds, oude meubels, etc. hebben we vast laten leggen door Norma van der Horst.

De zwaar ommuurde kamers van een Duits legeringsgebouw (2e WO) en de glanzend koperen kamer (als kooi van Faraday, uit de late Koude Oorlog) staan nu nog leeg, maar zullen binnenkort plaats bieden aan een opleidingscentrum van Defensie op Groot Heidekamp. De zolder wordt ingericht als ruimte voor bijeenkomsten, waaronder diploma uitreikingen.

Afgelopen jaar hebben we samen met het Rijksvastgoedbedrijf en Voorberg Bouwkunde B.V. gewerkt aan een ontwerp voor de herbestemming met behoud van het karakter van het gebouw. Het plan is afgelopen maand vergund door de gemeente Arnhem – de renovatie kan beginnen!

www.verduurzamingsrichtlijnen.nl - een goed initiatief van de ERM om het verduurzamen van monumenten 3D inzichtelijk te maken!

Met plezier hebben wij het 3D BIM model aangeleverd en meegedacht over bouwkundige en esthetische vraagstukken. Leuk weetje: dit gebouw bestaat echt. Een arbeidershuisje in het rijksmonumentale Agnetapark in Delft heeft model gestaan als vooroorlogs woonhuismonument.

We hopen dat dit project bijdraagt aan de verspreiding, uitwisseling én verdere ontwikkeling van kennis over het verduurzamen van monumenten.

Dit prachtige gemeentelijke monument mochten we het afgelopen jaar restaureren, renoveren, uitbreiden en verduurzamen. Villa Nova werd in 1884 gebouwd aan de rand van de plaats Heerde en is sinds 1928 in gebruik als raadhuis. Met het herschikken van zichtassen en functies en de renovatie van het interieur ervaar je weer de ruimtelijke kwaliteiten van de neoclassicistische villa. Dankzij de transparante uitbouw aan de achterzijde is de nieuwe raadzaal ruim, licht en in direct contact met het achtergelegen park. Vorige week is het raadhuis feestelijk heropend en we zijn trots op het eindresultaat dat we in samenwerking met Prins Bouw B.V. en Dijkstra Epe hebben bereikt. We wensen de gemeente Heerde en haar inwoners veel plezier met hun gerenoveerde raadhuis!

Je kunt nu je stem uitbrengen voor de publieksprijs van de Hilversumse Architectuurprijs 2021! Wij dingen mee met twee projecten: de renovatie van tuindorp de Electrobuurt en de herbestemming van het Volksbadhuis van Dudok.

Weer een mooie voor-en-na foto die we graag met jullie willen delen: ditmaal van militair erfgoed uit de 2e WO. In opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf hebben we de restauratie van diverse gebouwen op het defensieterrein Groot Heidekamp begeleid. De restauratie betrof het conserveren van de stalen bomluiken, vervangen van de enkele beglazing door dun isolatieglas, herstellen van de historische kleuren en aanbrengen van nieuwe gebouwnummers op basis van de oorspronkelijke nummers. Met dank aan het kleurhistorisch onderzoek van Bert Jonker en de restauratie door Cuppens+zn aannemers b.v. mag het resultaat weer gezien worden!

We zijn trots om mee te werken aan een plan voor de ontwikkeling van station Groningen en de verbetering van het energiegebruik. De aanpak voor na-isolatie, klimaatbeheersing en energieopwekking stemmen we af op de bouwfysische eigenschappen en karakteristieke architectuur van het stationsgebouw.

Het rijksmonument is inmiddels al meer dan 120 jaar dagelijks volop in gebruik en in 2019 uitgeroepen tot het mooiste station van Nederland. Met veel plezier werken we samen met Peutz aan het toekomstbestendig maken van dit geliefde gebouw – op naar de volgende 120 jaar!

De voorgevel van het stadhuis in Leiden is gerestaureerd en vorige maand opgeleverd door Venema Restauratie. Vanuit onze restauratievisie streefden we naar herstel van de architectonische eenheid met aandacht voor de historische gelaagdheid. Intensief onderzoek naar reinigingstechnieken en vakkundig herstel van onder andere het voegwerk, vergulde pinakels, teksttableaus en natuursteen heeft tenslotte geleid tot een prachtige stadhuisgevel, om weer van te genieten!

Manifest kwaliteitsimpuls monumenten! De instandhouding, verduurzaming en klimaatadaptatie van monumenten vraagt om toewijding, een lange termijn visie én specialistische kennis. Samen kunnen de overheid, monumenteneigenaren, het onderwijs en erkende bedrijven de hoge kwaliteit leveren die monumenten verdienen. De Vereniging van Architecten Werkzaam in de Restauratie (VAWR), Vakgroep Restauratie en GA-Platform pleiten daarom voor een kwaliteitsimpuls en doen 7 concrete aanbevelingen - lees hier het manifest!

Aan het begin van de 2e WO liet de Duitse bezetter het legerterrein Groot Heidekamp bouwen door Nederlandse aannemers. De barakken kregen stalen raamluiken om de soldaten te beschermen tegen scherfinslag en de gebouwen te vermommen als Gelderse boerderijen. Nu, 80 jaar later, geven we de luiken hun oorspronkelijke kleuren en patronen terug, op basis van het kleuronderzoek van Bert Jonker.

We ontdekten dat alle luiken hun oorspronkelijke walshuid nog hebben - een typisch bijproduct van de warmbandwals-techniek. Veel vaker treffen we kaalgestraald staal aan en is de walshuid bij eerdere onderhoudswerkzaamheden verwijderd. VKS N.V. heeft in opdracht van Cuppens+zn aannemers b.v. tot wel 10 à 15 lagen oude verf verwijderd. En dankzij uitgebreid experimenteren met straaltechnieken is dit gelukt mét behoud van de walshuid!

Hoe bewaak je de kwaliteiten van een monumentaal stationsgebouw?

In een interview met groningenspoorzone.nl vertelt Stefanie Weser over haar rol als restauratiearchitect bij de renovatie van station Groningen. Haar betrokkenheid bij het station begon al in 2013 met het opstellen van een cultuurhistorische waardestelling. Dit onderzoek is onderdeel van de reeks ‘de Collectie’ – een studie naar 50 monumentale Nederlandse stations die je kunt lezen op de website van spoorbeeld. Aanrader!

Het is altijd een bijzonder moment als we bij projecten namen of jaartallen ontdekken, achtergelaten door vaklui van vroeger. Soms laten we zelf ook een teken achter: vlak voor de oplevering van de gerestaureerde Keenesluis in Standdaarbuiten heeft smid Frits Kramer de namen van alle betrokken partijen in de bronzen ring van de sluisdeur gegraveerd. Een mooi aandenken aan onze samenwerking, en wie weet hoelang het duurt voordat iemand onze namen weer zal ontdekken...

Hoera! Twee projecten genomineerd voor de Hilversumse Architectuurprijs - de renovatie van de Electrobuurt en de herbestemming van het Volksbadhuis

De Electrobuurt (1924-1926) is een mooi voorbeeld van vooroorlogse sociale woningbouw volgens de tuindorp gedachte. Helaas was de architectonische verfijning en samenhang in de loop der jaren verdwenen. Dankzij betrokken bewoners is de buurt in 2009 gered van sloop en aangewezen als gemeentelijk monument. In 2017 hebben we in opdracht van Het Gooi en Omstreken een ontwerp gemaakt voor gecombineerd groot onderhoud, verduurzaming en herstel. En nu is de Electrobuurt, verduurzaamd en gerestaureerd, een wijk om weer trots op te zijn.

Voor de herbestemming van het Volksbadhuis van Dudok (1921) hebben we in 2017 een ontwerp gemaakt. Ons doel was om de kenmerken en kwaliteiten van het rijksmonumentale badhuis te koesteren en tegelijk plek te creëren voor twee woningen. Via bouwhistorisch onderzoek en een architectuuranalyse konden we bijvoorbeeld het ontstane labyrint aan binnenwanden duiden, terugbrengen tot de essentie en het nieuwe programma een passende plek geven. Het grote open bleekveld dat bij het badhuis hoorde blijft behouden en draagt nu bij aan het woonplezier.

Namens alle medewerkers van TAK: bedankt voor de prettige samenwerking in het roerige 2020. We wensen al onze relaties, opdrachtgevers en vrienden heel fijne feestdagen en een mooi, gezond en productief 2021. Tot ziens in het nieuwe jaar!